ویتیلیگو که آن را با نام های برص و یا پیسی هم می‌شناسند، اسم یک نوع از بیماری پوستی است که به صورت لکه های سفید روی پوست دیده می‌شود. وقتی ملانوسیت های پوست از بین می‌روند، رنگدانه های پوستی تولید نمی‌شوند و به همین علت، رنگ پوست سید دیده می‌شود.
در سال های اخیر، تعداد مبتلایان به این بیماری بسیار بیش تر شده است. ما در این مقاله قصد داریم دلایل بروز آن را به طور مفصل بررسی نماییم.
دلایل مبتلا شدن به بیماری ویتیلیگو
هنوز دلیل قطعی برای بروز این بیماری ارائه
نشده است اما پزشکان، چند احتمال برای ایجاد لکه های سفید ویتلیگو روی بدن را
بررسی می‌نمایند:
- ممکن است سلول های عصبی بدن بهه دلایل مختلف (و البته غیر طبیعی ) غیر فعال شوند و موادی تولید کنند که سمی هستند و به سلول های ملانوسیت آسیب می‌رسانند.
- ممکن است هنگام دفع بدن از یک عامل خارجی، سلول های رنگ دانه ساز نیز آسیب ببینند.
- امکان دارد که وقتی سلول های ملانوسیت در حال فعالیت هستند، به علت یک نقص، علاوه بر رنگدانه ها سموم و مواد زایدی را نیز تولید کنند که موجب از بین رفتن خودشان شود.
- وراثت نیز ممکن است موجب شود سلول های رنگدانه ای حساس شوند و زود از بین بروند. خوب است بدانید که ۲۵ درصدر افراد مبتلا به ویتیلیگو تنها فرد مبتلا در یک خانواده و طایفه نیستند و به جز آن ها یک یا چند نفر دیگر نیز پیش تر به این عارضه مبتلا شده است.
ویتیلیگو در چه سنی سراغ آدم ها می آید ؟
گفته می‌شود که تقریبا ۵۰ درصد افراد مبتلا به
این بیماری، نشانه های آن را در سنین پایین و پیش از ۲۰ سالگی در بدن خود مشاهده
کرده اند و تنها ۵ درصد افراد هستند که پس از ۴۰ سالگی دچار آن می‌شوند.
بیماری ویتیلیگو چگونه عمل می کند ؟
ملانین، اسم رنگدانه هایی است که رنگ پوست و
موی هر انسان را تعیین می‌کنند. این رنگدانه ها توسط سلول هایی تولید می‌شوند که
به آن ها ملانوسیت گفته می‌شود و در صورتی که این سلول ها تخریب شوند، پوست انسان
به رنگ سفید دیده می‌شود.
زمانی که اضطراب و استرس در بدن فرد بیمار تا حد بسیار زیادی افزایش یابد، سلول های مدافع بدن آن را به عنوان یک عامل خطرناک خارجی در نظر گرفته و شروع به مبارزه می‌کنند.
اما با توجه به این که هیچ ویروس، باکتری یا عامل خارجی برای از بین بردن وجود ندارد، سلول های رنگدانه ساز پوست یعنی ملانوسیت ها و همچنین خود رنگدانه های پوست را از بین می‌برند و به این ترتیب پوست بدن به رنگ سفید دیده می‌شود.
به طور کلی، ویتیلیگو بیش تر سراغ افرادی می‌رود که دچار بیماری های خود ایمنی هستند و به خاطر آن ها، بدن ممکن است علیه خود وارد عمل شود. برخی از این بیماری ها عبارتند از:کم کاری و یا پر کاری تیروئید، نارسایی قشر غده فوق کلیه، آلوپسی آره آتا.
خوب است بدانید که این به آن معنی نیست که این افراد حال عمومی خوبی نخواهند داشت و برعکس، معمولا در بیماران مبتلا به ویتیلیگو، سطح سلامت عمومی بدن بسیار بالا است.
علائم بیماری ویتیلیگو
بیماری ویتیلیگو در همه افراد، با هر سن و
جنسیت و نژادی دیده می‌شود. اما بیش تر تا ۲۰ سالگی پدید می‌آید و شروعی ناگهانی
دارد. یعنی ممکن است در عرض یک شبانه روز شاهد پدید آمدن لکه های سفید مختلف روی
بدن خود باشید. بیش تر این لکه ها روی نواحی دور لب، زیر چشم، روی انگشتان دست،
مچ پا، زانو و انگشتان پا پدید می‌آید.
این لکه ها شکل مشخصی ندارند و در افراد مختلف
می‌توانند اندازه ها و شکل های مختلفی داشته باشند. ممکن است این بیماری خود به
خود بهبود پیدا کند و یا پیشرفت کند که معمولا قابل پیشبینی نیست.
معمولا بروز این بیماری در افراد سه حالت مختلف
می‌تواند داشته باشد:
- الگوی
کانونی
در این حالت قسمتی که دچار لکه های ویتیلیگو
شده است نواحی خیلی محدودی را شامل می‌شود.
- الگوی
سگمنتال
در این حالت نشانه های ویتیلیگو در یک قسمت از
بدن بروز پیدا می‌کنند.
- الگوی
ژنرالیزه
در این حالت در هر دو سمت بدن این لکه ها پدید می‌آیند.
انواع روش های درمانی برای بیماری ویتیلیگو
در حال حاضر با توجه به ناشناخته بودن علت اصلی
پیدا شدن لکه های سفید ویتیلیگو روی بدن، درمان قطعی نیز برای این بیماری وجود
ندارد. البته لازم به ذکر است که این به آن معنا نیست که نمی‌توان هیچ کاری برای
پیشرفت ویتیلیگو انجام داد.
روش های درمانی مختلفی برای ویتیلیگو وجود دارد
که تمام آن ها روی همه بیماران پاسخگو نیستند. بنابراین بیماران باید روش های
مختلف درمانی را برای آن انتخاب نمایند. درمان به کمک کرم ها و پماد های پوستی و
جراحی امکان پذیر است.
افرادی که پوست روشنی دارند می‌توانند تا حد
زیادی این لکه ها را با اجتناب از برنزه شدن بپوشانند. حتی اگر پوست خیلی سفیدی
ندارید می‌توانید به کمک لوازم آرایشی مناسب تا حدی این لکه ها را بپوشانید.
اما اگر بخواهیم روش هایی که به عنوان روش
درمان ویتیلیگو معرفی شده اند را داخل چارچوب طبقه بندی کنیم به موارد زیر می‌رسیم:
- روان
درمانی
همان طور که گفته شد یکی از علت هایی که موجب
بروز این بیماری می‌شود اضطراب، استرس و فشار روانی است و بنابراین، روان درمانی
می‌تواند موثر باشد.
- استفاده از عوامل رنگساز مثل متوکسی پسورالن
- استفاده از عوامل محرک رنگدانه سازی مثل استروئید ها
- طب سنتی
خیلی از مواقع، وقتی میزان سفیدی لکه ها بر رنگ
عادی پوست غلبه می‌کند و بیش تر بدن را می‌پوشاند پزشکان توصیه می‌کنند تا به جای
بازگرداندن رنگ به نواحی سفید شده، باقی نواحی بدن نیز سفید شود که به آن
دپیگمنتیشن گفته می‌شود. البته این موضوع سبب حساسیت بیش تر شما به نور خواهد شد.
برخی پماد ها نیز می‌تواند رنگدانه را به پوست
شما باز گرداند که طبق تشخیص پزشک تجویز خواهد شد. البته این روش نیازمند تدام است
و در کوتاه مدت تاثیر نخواهد داشت.
در روش های جراحی، قسمتی از پوست خود بدن به
قسمت های سفید پیوند زده می‌شود و یا در پوست رنگدانه هایی کاشته می‌شود. این روش
ها نیز ممکن است مثل روش های دیگر اثربخشی خوبی داشته باشند اماا از طرفی نیز ممکن
است پس از گذشت زمان کمی دوباره همان ناحیه رنگدانه های خود را از دست بدهد.
پیشگیری از مبتلا شدن به ویتیلیگو
با توجه به مشخص نبودن علت بروز این بیماری، نکات خاصی برای پیشگیری از ابتلا به آن توصیه نشده است. البته از شدید شدن بیماری می‌توان پیشگیری کرد و راهکار های آن جلوگیری از زخم شدن های مکرر پوست، کاهش اضطراب و استرس و بهبود وضعیت روانی و همچنین قرار نگرفتن جلوی نور شدید آفتاب می‌باشد.
مرکز زیبایی آوا بیوتی امیدوار است از این مقاله لذت برده باشید، برای مطالعه سایر مقالات به بخش منو/مقالات مراجعه کنید.
