یکی از جنبه های حائز اهمیت ، شناخت پلاستیک و شناسایی انواع پلاستیک می باشد . چرا که همه افراد در طول روز با پلاستیک و مواد پلاستیکی سر و کار دارند . پلاستیک ها از مواد مختلفی مانند نفت ، گیاهان و … که در طبیعت هستند ، ساخته میشوند . در این مقاله به انواع پلاستیک و کاربرد پلاستیک میپردازیم .
فرایند تولید پلاستیک
اگر بخواهیم تولید پلاستیک را به زبان ساده توضیح دهیم ، تولید آن به دو دسته بسپارش و پلیمریزاسیون تقسیم میشود . برای انجام شدن این دو عمل به کاتالیزور های منحصر به فردی نیاز است . این کاتالیزور ها باید در راکتور یا عامل واکنش پلیمرازیسیون مونومر هایی مانند پروپیلن و اتیلن که همانند زنجیره ای بلند به هم متصل اند ، پلیمری تشکیل میدهند . هر کدام از پلیمر ها ویژگی های خود را مانند اندازه ، ساختار و … دارند که بسته به مدل های متفاوت مونومر پایه استفاده میشوند .
ویژگی های پلاستیک
پلاستیک مجموعه زنجیره های مولکول های متصل به هم میباشند که اسم مواد آن پلیمر میباشد . به طور کلی اولین شباهت پلاستیک ها با هم این است که با نام پلی شروع میشوند . مثل پلی پروپیلن، پلی اتیلن و … . از ویژگی های پلاستیک میتوان به به مقاومت و سبکی آن اشاره کرد . همچنین با استفاده از قالب های متفاوت میتوان اشکال متفاوتی تولید کرد که در بسیاری از پلاستیک فروشی ها پیدا میشود .
انواع پلاستیک
- پلی اتیلن فشرده
- پلی اتیلین ترفتالات یا پلی استر
- پلی اتیلن با چگالی کم
- پلی ویلین کلراید
- پلی پروپیلن
- پلی استیرن
پلی اتیلن فشرده
این پلاستیک در قیاس با دیگر پلاستیک ها ، ماده خیلی خاصی محسوب میشود . این پلاستیک زنجیره های پلیمری دارد که باعث میشود که کاملا فشرده باشد . این پلاستیک برای بطری های مات شیر ، شامپو ، بطری های پزشکی و کیسه های خوار و بار فروشی استفاده میشود .
پلی اتیلین ترفتالات یا پلی استر
پلی استر به این دلیل که میتواند جلوی نفوذ اکسیژن را بگیرد و از فاسد شدن مواد جلوگیری کند ، به طور معمول برای بسته بندی غذا و نوشیدنی ها به کار میرود . از دیگر ویژگی های این پلاستیک میتوان به مانع شدن خروج کربن دی اکسید نوشیدنی ها میشود .
پلی اتیلن با چگالی کم
پر استفاده ترین پلاستیک های جهان ، پلی اتیلن ها هستند . این نوع پلاستیک ساختار شیمیایی بسیار ساده ای دارد که باعث شده تا فرآوری آن بسیار ساده و ارزان باشد .
پلی ویلین کلراید
این پلاستیک که بیشتر به پی وی سی معروف است ، در تهیه چسب زخم ، کیسه خون ،اسباب بازی و … استفاده میشود . بعد از پلی اتیلن ، پر استفاده ترین پلاستیک است ، اما به دلیل خطر ناک بودن برای محیط زیست ، تقریبا جایگاه خود را تقریبا از دست داده اند .
پلی پروپیلن
انواع دیگری از پلاستیک ها میباشد که به دلیل داشتن مقاومت بالا دربرابر گرما ، بیشتر برای ظروف غذای گرم مورد استفاده قرار میگیرد . همچنین در پوشک های یکبار مصرف نیز استفاده میشود .
پلی استیرن
از این نوع پلاستیک برای ساخت و تولید ظروف یکبار مصرف ، کلاه دوچرخه سواری ، ظرف غذا و … استفاده میشود . اما نکته حائز اهمیت آن این است که در برابر گرما و غذاهای چرب ، استیرن پس میدهد . استیرن ماده سمی برای سیستم عصبی بدن است و میتواند اثرات مخربی برای بدن داشته باشد .
ویژگی تر موپلاستیک
اگر ویژگی های ترمو پلاستیک هارا نمیدانید در این بخش به ویژگی های آن پرداخته ایم .
- نسبت به ترموست ها گران تر اند .
- برخی انواع بی کیفیت آن ذوب میشوند.
- تحت فشار زیاد میشکنند .
- بسیار سبک اند.
- به سادگی خم میشوند .
- قابلیت بازیافت زیادی دارند .
- مقاومت زیادی در برابر گرما دارند و جمع نمیشوند .
- مقاومت شیمیایی آنها زیاد است .
- استحکام بالایی دارند .
- فواید کاربردی بسیاری دارند .
کاربرد پلاستیک ها
به طور کلی کاربرد پلاستیک ها در ساخت پنجره هواپیماها و ساخت عدسی ها استفاده زیادی دارند . همچنین در ساخت کیسه ها یا کیف های پلاستیکی نیز استفاده میشوند . باید بدانید که از پلاستیک در اتاق عمل نیز استفاده میشود به عبارتی وجود آن در اتاق عمل ضروری است . از موارد دیگر کاربرد پلاستیک ، میتوان به استفاده در ساخت مسواک ، لیوان ، شانه ، جعبه و … اشاره کرد . از موارد بسیار حائز اهمیت آن ، این میباشد که به تازگی دانشمندان توانسته اند با استفاده از انواعی پلاستیک عایق گرما و سرمای خوبی بسازند .
